Sual: Müteahhid henüz bitmemiş binaların zekatını nasıl verir? Cevap: Tüccar, imal ettiği malın zekât verme anındaki rayiç bedelinden zekât verir. Rayiç bedel satıcının tayin ettiği bedel değildir. Tahmini piyasa fiyatıdır. Asgari maliyet kadardır. İcap ederse ehlihibreye (bilirkişiye, ekspere) danışılır. Nitekim bankalar kredi verirken teminat olarak ipotek koyacakları gayrı menkul için bağımsız şirketlere değerleme yaptırıyor. Buna…
Sual: Dağda, kırda yetişen böğürtlen, kestane, ceviz, badem gibi yabani meyvelerin zekatı verilecek midir? Cevap: Dürrü’l-Muhtar’da diyor ki: “Dağda veya ovada yetişen meyveyi hükümet korursa, öşür vacip olur. Çünkü o meyve maksud bir maldır. Hükümet korumazsa öşür yoktur. Çünkü av gibidir.” İbn Abidin burasını izah ederken diyor ki, “Hükümet korursa sözünden murad, balı ve meyveyi…
Sual: Fıkıh kitaplarının zekat bahislerinde geçen “aşir” kime denmektedir? İslam hukukunda aşirin vazifeleri ve mesuliyetleri nelerdir? Cevap: Şehir dışında durup, rastladığı tüccardan ticâret malı zekâtını toplayan kimseye denir. Lügatte, onuncu, onda bir alan, toplayan demektir. Âşîrin çoğulu, uşşârdır. Istılahî (dindeki) mânâsı; şehir dışında yol üzerinde durup, tüccardan, ticâret mallarının zekâtını, yâni öşrünü alması için hükümet tarafından…
Sual: “Aşir” kime denir? Aşir’e zekat verilebilir mi? Cevap: Yol emniyetini temin edip, tüccarın mallarını koruyan ve şehir dışında durarak, Müslüman tüccardan ticaret malının zekatını, Müslüman olmayandan ise, gümrük denilen vergiyi toplayan ve İslam devletince tayin olunan memura Aşir denir. Aşir, Müslümanlardan % 2,5, zımmilerden % 5, harbilerden ise mütekabiliyet esasına göre alırdı. Şayet harbilerin…
Sual: Zekat nasıl verilir? Verilirken nelere dikkat edilir? Cevap: Zekat vermek, hicretin 2. senesinde Ramazan ayında farz oldu. Zekatın farzı 1’dir. Her müslümanın tam mülkü olan nisâb miktarındaki (Zekat malı)nın, belli zamanda, belli miktarını, zekat niyeti ile ayırıp, emredilen müslümanlara vermektir. Tam mülk, helal yoldan gelip, kullanması mümkün ve helal olan öz malı demektir. Vakıf…
Sual: Zekat ne zaman verilir? Cevap: Her müslüman mâlik olduğu zekat malının miktarını, her zaman düşünmeli, nisâb miktarı olduğu günü, 1 yere yazmalıdır. Bu günden sonra, 1 yıl tamam olmadan önce, nisâb helak olursa, yani elinde, ihtiyacından fazla hiç malı kalmazsa, başlangıç olarak yazdığı günün kıymeti kalmaz. 1 yıl tamam olmadan önce, eline yine nisâb…
Sual: Haram yoldan kazanılan malın zekatı verilir mi? Haram ile helal mal karışıksa hüküm aynı mıdır? Cevap: Haram yoldan gelmiş olan zekat malını, kendi helal zekat malı ile karıştırmamış ise, bunu nisaba katmaz. Çünkü, kendi mülkü değildir. Sahiplerine veya sahiplerinin varislerine geri vermesi, sahipleri bilinmiyorsa, fakirlere sadaka vermesi farzdır. Karıştırmış ise, eğer birbirinden ayırabilirse, yine…
Sual: Ticaret mallarının zekatı nasıl verilir? Cevap: Canlı, cansız her mal, mesela yerden, denizden çıkarılmış tuzlar, oksitler, naft, yani petrol ve benzerleri, ticaret yapmak için, yani satmak için satın alındıkları zaman, (Ticaret eşyası) olurlar. Altın ile gümüş her ne niyet ile olursa olsun, hep ticaret eşyasıdır. Ödünç alma karşılığı olan borclar ve zekat vermek farz…
Sual: Beytülmal nasıl zekat toplar? Beytülmalin gelirleri nelerdir? Darülislamda beytülmalin işlevi nedir? Cevap: Öşür ve kırda otlayan hayvanların zekatı, fakirlere verileceği gibi, beytülmala da teslim edilmesi câizdir. Beytülmala verilmesi lazım olan bir şeyi eline geçiren kimse, beytülmaldan hakkı varsa, bu şeyi kendi kullanır. Kendi hakkı yoksa, beytülmaldan hakkı olan bir müslümana verir. Bu şeyi, beytülmala…
Sual: Fıkıh kitaplarında zekat, kurban gibi mevzuları okurken “ihtiyaç eşyası” tabiri karşımıza çıkıyor. İhtiyaç eşyaları nelerdir? Cevap: İnsanı ölümden koruyan şeylerdir. Bunların birincisi nafakadır. Nafaka da 3’tür: Yiyecek, giyecek ve evdir. Yiyecek deyince, mutfak eşyası da anlaşılır. Ev demek, ev eşyası da demektir. Binek hayvanı veya arabası, silahları, hizmetçisi ve sanat aletleri ve lüzumlu kitapları…